Հոդվածի ներկայումս տեղադրված բոլոր մասերը կարդալու համար սեղմեք այստեղ:
Ֆենտեզի. մեծ պայթյուն
Հովարդի մահվանից մի փոքր անց՝ 1937 թվականին, հայտնիությամբ աչքի չընկնող քառասունհինգամյա պարոն Տոլկիենն Անգլիայում «Հոբբիթ» վերնագրով մանկական գրքույկ է հրատարակում:Տոլկիենական Միջերկրի գաղափարը ծնվել է մեր հարյուրամյակի քսանական թվականներին, բայց միայն 1954 թվականին է, որ «Allen & Unwin» հրատարակությունը թողարկում է «Մատանիների Տիրակալը»: Ստեղծագործությունը, աշխարհը ցնցած այդ եռագրությունը ստեղծելու համար հեղինակին պահանջվեց տասներկու տարի: Ք. Ս. Լյուիսն իր «Նարնիայով» նրանից առաջ ընկավ. վերջինս լույս տեսավ 1950 թվականին: Բայց աշխարհը ծնկի իջեցրեց հենց Տոլկիենը: Ինչևէ, քանի որ, ինչպես հայտնի է, չկա մարգարե սեփական հայրենիքում, փառքը գտավ նրան միայն 1965-1966 թվականներին՝ այն բանից հետո, ինչ այդ գրքերը փափուկ կազմով թողարկվեցին ԱՄՆ-ում: Եռագրության հրատարակումն ըստ ժամանակի համընկնում է «Կոնանների» Սպրեգ Դե Կեմպի կողմից շռայլորեն լրացված ամբողջ շարքի վերահրատարակության հետ: Ուշադրություն դարձրեք. երկու հեղինակ ու երկու ստեղծագործություն՝ այնքան տարբեր, որքան տարբեր են նրանց հեղինակները: Երիտասարդ նևրոտիկ ու հասուն, հարգարժան պրոֆեսսոր: Կիմմերիացի Կոնանն ու Հոբբիտանիացի Ֆրոդոն: Երկու այդքան տարբեր երկրներ: Ու ընդհանուր հաջողություն: Ու ստեղծված ժանր: Սկսած կուլտ ու խելագարություն: Երբ ետ նայեցին, իհարկե, տեսան Լյուիս Քերոլի «Ալիսան...», նույնիսկ 1900 թվականին Ֆրենկ Բաումի գրած «Օզ Երկրի Կախարդին»: Բայց եթե այդ մակարդակի լայնացնենք չափանիշներն, ապա ու՞ր է «Պիտեր Պենի» ու «Վիննի Թուխի» տեղը: Չէ՞ որ դա էլ է ֆանտազիա, ֆենտեզի: Դրա համար էլ թափով ծեփեցին տերմին՝ հասուն ֆանտաստիկա, ֆանտաստիկա մեծահասակների համար: Ով գիտի՝ որ փակեն Վիննի Թուխի ճանապարհը ֆանտաստիկ բեսթսելլերների ցուցակ: