Friday, December 16, 2011

Ու նորից լրագրողի էթիկայի թեմայով. բաց նամակ

Հարգելի Թերթ.am ու 1ին.am,

Երկար ժամանակ ձեր նորությունների բաժանորդը (և քննադատը) լինելուց հետո ես որոշել եմ դադարեցնել բաժանորդագրությունս ու մնացած ընթերցողներիս էլ խորհուրդ եմ տալիս հետևել օրինակիս:

Նախապատմություն. ինչու՞ էի բաժանորդագրվել հայկական լրատվական կայքերի, եթե արտասահմանյան տեղեկատվությունը թե անաչառության, թե՛ տեղեկատվության որակի առումով գերազանցում է հայկականին, իսկ լեզվի հետ էլ, կարծես թե, խնդիր չունեմ:

Հիմնական պատճառը հայալեզու տեղեկատվությանն աջակցություն ցույց տալն էր: Մղում, որը խոշոր հաշվով իրեն չարդարացրեց:

Նախապատմություն. լրագրողի էթիկայի մասին ես էլի էի գրել, երբ անդրադարձել էի Ամսագիր.am-ին իմ «Լրագրողի էթիկան, սեքսն ու երաժշտությունը» հոդվածում, որին, ինչպես նաև դրան հաջորդած իրավական տերմիններ չարաշահող ինչ-որ մարդկանց սպառնալիքներն ու պորտը տեղը դնելը դեռ կենդանի են բլոգում: Արդյո՞ք այդքան կոնֆլիկտն ինչ-որ բան փոխեց: Մտնում եմ նրանց կայք, առաջին էջից պատահական հոդված ընտրում, ու ասես ինքնածաղր լինի. բառացիորեն՝ բրիտանացի գիտնականների հերթական հայտնագործությունը:

Նախապատմություն. հայկական լրատվականների պիառ-մենեջերները երևի ռուսական աղբյուրներից էին իրենց մասնագիտությունն ուսումնասիրել, որովհետև տենդենցները դրա մասին են վկայում: Այլ կերպ ասած, կիրառվում էին (ու դեռ շարունակում են կիրառվել) առնվազն էթիկ առումով կասկածելի ստրատեգիաներ, որոնք առավել հատուկ են ռուսական բաններային ցանցերին: Օրինակ՝ աչքի ընկնող, ոչ այդքան ցնցող տեղեկատվությունն առավել նկատելի դարձնող վերնագրեր: Ֆեյսում ընկերներ ավելացնել նրա համար, որ շեյրը ավելի շատ մարդիկ տեսնեն: Կարճ ասած՝ նյութի որակի վրա ուշադրություն քիչ էր դարձնում: Իսկ նյութի որակը, ներեցեք արտահայտությանս համար, ոռի է: Եթե նյութը չի պատճենահանված, այն առնվազն շարադրված է հակիրճ ու դպրոցականի շարադրություն հիշեցնող ոճով: Ինչու՞: Քանի որ գրողներն իրենք նյութին չեն տիրապետում, ոչ մի լրացուցիչ ուսումնասիրություն անց չեն կացնում, միայն կոնսպեկտում, գուգլած նկար են կպցնում ու տեղադրում:

Նախապատմություն. Թերթ.am ու 1ին.am կայքերը սնկերի պես աճող լրատվականների մեջ աչքի էին ընկնում առավել խելքը գլխին տեղեկատվությամբ: Իհարկե, քոփի-փեյստը շատ էր, բայց գոնե նորմալ, ոչ ռուսական-բաններային կայքերից, ու հեղինակն էլ թեև ոչ միշտ, բայց բավականին հաճախ նշվում էր:

Բայց նախորդ կետում նշված էթիկ սխալները տարածվեցին նաև նրանց վրա: Ես պարտքս համարեցի մի քանի անգամ զգուշացնել ձեզ: Ու բնավ միակը չէի այդ հարցում:

Բայց արի ու տես՝ մեկ Սոս Սարգսյանն է սպառնում դատավորին (որտեղ պարզվում է, որ խոսքը ոչ թե դերասանի, այլ ինչ-որ անհայտ Սոս Սարգսյանի մասին է, որի ազգանունն ըստ էության չպետք է շոշափվեր վերնագրում, ու նյութն էլ այնքան բանալ ու անհիշարժան է՝ հերթական դատավարություն ոչ այնքան հազվադեպ գործով, որ առանձին հոդվածի չպետք է արժանանար), մեկ էլ աղետ է գալակտիկայում (որտեղ էլ պարզվում է, որ ոչ մի աղետ էլ չկա, ինչ-որ չնշված աստղագետներ չնշված միջոցներով հայտնաբերել են չնշված գազային միգամածություն, որը գալակտիկայի կենտրոնի աստղադիտակներով դեռ չգրանցված սև անցքը կուլ է տվել միլիոնավոր տարիներ առաջ ու դրա արձագանքը մեզ հիմա է սկսել հասնել, ու այդ մասին հրատարակել է Nature ամսագրի չնշված համարն՝ իր չնշված հոդվածում. երևի արդեն գուշակեցիք՝ հոդվածի հեղինակը նույնպես չի նշված):

Ու սա ընդամենը երկու օրինակ են, երբ «նրանց անունն է Լեգիոն»:

Եթե դուք պարզապես փորձում եք փող աշխատել միամիտ ինտերնետցիների վրա, խնդրում եմ զգուշացնել, ու ես պարզապես ժամանակ չեմ վատնի: Եթե դուք նպատակ ունեիք լուրջ տեղեկատվական պլատֆորմներ ստեղծել, ապա, ցավոք, պետք է ասեմ՝ դա ձեզ չի հաջողվում: Ու, դատելով ընթերցողի քննադատությանը ձեր արձագանքից, չի էլ հաջողվի:

Բ. Պողոսյան:

No comments:

Post a Comment