Վարդան Ջալոյանի հոդվածն էի կարդում Մարկեսի, Խաչատուր Աբովյանի ու «Հարյուր Տարվա Մենության» մասին ու, մեղմ ասած, մի քիչ համոզված չեմ:
Իմ հիշողությունն ինձ հուշում էր, որ «հայ գնչուի հանելուկային կերպարը», որի մասին խոսում է Վարդանը, Մելկիադեսը չի կարող լինել, չնայած գրքում իրոք կա հայ գնչուի կերպար (որը որոշակի Աբովյանական գծեր է արտահայտում՝ մասնավորապես, անհետանում է): Ստուգեցի, ու դուրս եկավ, որ ճիշտ էի.
Վերջապես նա հասավ այն վայրին, որտեղ Մելկիադեսը սովորաբար տեղադրում էր իր վրանն ու գտավ լռակյաց հայի, ով մարդուն անտեսանելի դարձնող օշարակ էր վաճառում: Նա մի շնչով գլխին քաշեց սաթե հեղուկի բաժակը, քանի դեռ Խոսե Արկադիո Բուենդիան արմունկներով ճանապարհ էր բացում տեսարանը դիտող մարդկանց կլանված խմբի միջով, ու հասցրեց տալ իր հարցը: Գնչուն նրան պարուրեց իր հայացքի սարսափազդու եղանակով, նախքան ժանտահոտ ու ծխացող հեղուկի ջրափոսի վերածվելը, որի մակերեսին դեռ լողում էր նրա պատասխանի արձագանքը. «Մելկիադեսը մահացել է»: Նեղված նորությունից, Խոսե Արկադիո Բուենդիան կանգնած էր անշարժ, փորձելով իր վշտից վեր կանգնել, մինչև խումբը ցրվեց, ու լռակյաց հայի ջրափոսը վերջնականապես գոլորշիացավ:
Ստուգել եմ այս անգլերեն թարգմանությամբ (էջ 20), բայց վեպը բնագրով էլ եմ կարդացել ու «հայ» բառի այլ հիշատակում չեմ հիշում:
Կասկածի տակ չվերցնելով Վարդան Ջալոյանի հեղինակությունը, նշեմ, որ հոդվածն իրենով վատ էր գրված. շարադրանքը կցկտուր էր, մարդկանց անուններն ու գրքերի վերնագրերը, ինչպես նաև հիշատակված աշխատանքների համապատասխան հատվածները բացակայում էին:
Այսպիսով, արդյո՞ք կապ ունի Գաբրիել Գարսիա Մարկեսի «Հարյուր Տարվա Մենություն» վեպի հերոսներից որևէ մեկը Խաչատուր Աբովյանի հետ, թե ոչ. քանի դեռ ապացույցներ չեմ տեսել, ոչ մի կապ էլ չունի: Իսկ ապացույցներ, ցավոք, դեռ չեմ տեսել: Դրա համար էլ խնդրում եմ. պրուֆլինկ: Աշխատանքի վերնագիր, համապատասխան հատված կամ հաստատում Մարկեսի կողմից:
No comments:
Post a Comment